Kaban ni Inting Botikol (JSL): WAGTANGON ANG POLITIKANHONG DINASTIYA

Kaniadto wala gayud kita makadungog nga adunay mayor nga bana ug bise-mayor ang iyang asawa.

Obin ba hinuon, mayor ang asawa unya kongresista  ang bana.

Apan karon, dako na kaayo’g kausaban. Pananglitan, si Imelda Romualdez Marcos kongresista didto sa  Ilocos Norte. Ang iyang anak babaye nga si Imee mao karon ang gobernador sa Ilocos Norte ug si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., usa ka senador sa atong nasud.

Si kanhi Presidente Gloria Macapagal-Arroyo us aka kongresista karon didto sa Pampanga ug kongresista usab ang anak niyang lalaki nga si Datu Arroyo.

Ang mayor karon sa Makati, anak ni Bise-Presidente Jejomar Binay.  Sa Senado, anaa sila si Pia Cayetano ug Alan Peter Cayetano.

Nagbalik-balik na lang ang ilang ngalan sa politika. Unsaon man pagsulbad ning matanga sa problema?

Masulbad kining sulirana kon amendahon ang atong Konstitusyon kon Batakang-Balaod sa nasud nga isukip gyud ang pagwagtang sa politikanhong dinastiya.

Kun magpadayon ang politikanhong dinastiya, walay kahigayonan kun paglaum ang uban natong mga kaigsoonan nga makaserbisyo sa lungsod nga sinsero ug matinud-anon apan wala pa’ay ngalan sa publiko.

Iapil usab ang usa ka probisyon nga kun na presidente na gani ang amahan o inahan sa atong nasud, kinahanglan dili na makalansar pa ang ilang mga anak sa susamang katungdanan sa umaabot nga mga katuigan “so as to give other family the opportunity to serve our nation.” Si Diosdado Macapagal napresidente sa atong nasud sa 1961 hangtud sa 1965.

Iyang anak si Gloria Macapagal Arroyo, na-presidente gikan sa 2001 hangtud sa 2010.

Si Ferdinand E. Marcos, presidente sa nasud gikan sa Disyembre 30, 1965 hangtud sa Pebrero 25, 1986.

Dili madugay, si Bongbong Marcos mahimo na usab nga presidente kay senador na baya siya karon.

Kinahanglan wagtangon ang politikanhong dinastiya sa atong nasud pinaagi sa pag-amendar sa atong Batakang-Balaud!!!

Si Senador Ninoy Aquino gipusil patay kaniadtongAgosto 21, 1983,  sa ala-una sa hapon, adlawng Domingo, didto sa kanhi Manila International Airport. Nahimong mayor ug gobernador sa Tarlac si Ninoy sa wala pa mapiling  Senador sa 1967.

Utokan ug maayong orador siya diin madani gyud niya ang libo-an ka mga tawo sa pagpamati sa iyang diskurso o pakigpulong.

Gumikan niini, gitawag siya ug “wonder boy” sa Philippine politics. Topnotcher siya ug maoy pinakabatan-ong senador nga napili sa nahisgutang tuig.

Daghan ang nag-ingon  nga mapresidente unta si Ninoy sa 1973, apan dimalas lang kay gi-deklarar man ni Presidente Marcos and “Martial Law” kaniadtong 1972.

Apan dili magmahay ang iyang kalag kay nahimo mang presidente sa nasud ang iyang asawa nga si Cory Aquino gikan saPebrero 25, 1986 hangtud sa Hunyo 30, 1992.

Ug karon, ang iyang bugtong anak nga  lalaki nga si Noynoy Aquino mao man ang kasamtangang presidente sa atong nasud nga mao sila si Cory Aquino ug Noynoy Aquino.

Talagsaon ra kini nga mahitabo sa politikanhong kasaysayan sa atong nasud, apan nahitabo gayud. 


(Bug-os ang pasalamat sa  KAHAYAG  ngadto sa nagsulat sa  artikulo   nga si  JENNER S. LOBEDICA. Nagtakuban siya sa pangalan, "Inting Botikol".  Usa siya ka magsusulat sa mga lokal nga peryodiko sa dakbayan sa Sugbo  isip magtatampo ug mga binisayang artikulo ug  uban pang mga tagik sama sa sugilagming.  Nagsugod siya sa iyang panulat sa tuig 1982. Gradwado siya sa kursong abogasya sa University  of San Jose Recoletos.  Nigawas kining maong artikulo  sa Banat News sa isyo  Agosto 18, 2012).