Kaban ni Inting Botikol (JSL): BIKTIMA SI RIZAL SA INHUSTISYA

Kada Disyembre 30 sa tuig, maghandum gyud ang atong nasud sa “Rizal Day” agi’g pagyukbo sa atong bantugang bayani...Dr. Jose P. Rizal.

Dili siya malimtan gumikan sa pagsulat niya sa Noli Me Tangere ug El Filibusterismo, mga libro nga nakapaulbo sa kaspa, kasilag ug kayugot sa mga Katsila ngadto kaniya niadtong panahona.

Giyagyag ni Rizal ang mga kahiwian, kalapasan ug mga pangdaug-daog sa mga Katsila ngadto sa mga Pinoy ug naka-detect niini ang mga langyaw nga Katsila.

Mao tong gipasakaan siya og kaso nga sedisyon ug rebelyon sa mga Katsila.

Gumikan niini, bisan si Rizal usa ka sibilyan ug dili sundalo, gipaagi gihapon ang iyang husay sa kaso kon “trial” sa usa ka “court martial” ug dili sa usa ka “civilian court.”

Gilabanan siya og usa ka opisyal sa Katsila nga tenyente lamang ang ranggo nga mao si Lt. Jose Taviel de Andrade.

Kumo kay “court martial” lagi, dagko’g mga ranggo ang kaatbang ni Lt. Andrade.

Ang mga ranggo sa gikasangka sa iyang abogado nagmantinil lang og mga koronel ug major nga ranggo.

Pagkatapos sa husay, gihukman si Rizal sa kamatayon pinaagi sa “firing squad” sa kabuntagon sa Disyembre 30, 1896 diha sa “Bagumbayan Field” kon Luneta.

Si Governor-General Primo Rivera ang mipakanaug sa nahisgutang hukom sa kamatayon.

Natawo si Rizal sa Hunyo 19, 1861 didto sa Calamba, Laguna ug gipatay sa nahisgutang petsa pinaagi sa “firing squad” sa edad nga trayenta y singko anyos pa lamang.

Bisan pa sa kadugay na sa panahon nga nanglabay, gihandum gihapon siya sa atong nasud gumikan sa inhustisya ug sa kasakit sa iyang kamatayon nga iyang nahiaguman sa kamot sa mga Kastila.

(Bug-os ang pasalamat sa  KAHAYAG  ngadto sa nagsulat sa  artikulo  nga si  JENNER S. LOBEDICA. Nagtakuban siya sa pangalan, "Inting Botikol".  Usa siya ka magsusulat sa mga lokal nga peryodiko sa dakbayan sa Sugbo  isip magtatampo ug mga binisayang artikulo ug  uban pang mga tagik sama sa sugilagming.  Nagsugod siya sa iyang panulat sa tuig 1982. Gradwado siya sa kursong abogasya sa University  of San Jose Recoletos, Napatik kining maong artikulo sa Banat News kaniadto Enero 7, 2012).